توصیف نظام واجی گویش بلوچی سرحدی گرنچین در چارچوب واج شناسی زایشی

thesis
abstract

دستوریانِ زایشی به واج شناسی به عنوانِ قسمتِ مهمّی از دستورِ هر زبان توجّه خاصّی داشته اند. واج شناسیِ زایشی که می توان آن را حاصلِ تلاش هایِ چامسکی و هله (1968) دانست وارثِ مطالعاتِ انجام شده در سنّت هایِ پیشین و نیز تعدیل ها و تغییرهایِ انجام شده در دورانِ بعد از آن است (کرد زعفرانلو کامبوزیا، 1388). پژوهش حاضر به توصیف و تحلیلِ نظامِ واجیِ گویش بلوچیِ سرحدّیِ گرنچین در چارچوب نظریه واج شناسیِ زایشی می پردازد. برایِ این منظور، داده هایِ زبانیِ گویش بلوچیِ سرحدّی بر اساس پیکره زبانیِ گردآوری شده از منطقه گرنچین، واقع در35 کیلومتریِ جنوب شرقیِ شهرستانِ خاش بررسی می شوند. در این راستا، ابتدا فهرستِ واجیِ گویش مذکور در قالب همخوان و واکه تبیین گردیده است، و هویّتِ واجیِ هر واج با استفاده از انگاره برکوئست (2001) به اثبات رسیده است. همچنین، ساختِ هجا، فرآیندهایِ واجی، الگوهایِ تکیه و آهنگ در گویش مذکور مورد مطالعه قرارگرفتهاند. در تعیینِ همخوان ها، واکه ها، الگوهایِ تکیه، و آهنگ از نمودارهایِ طیفی نیز استفاده شده است. گردآوریِ داده ها و تدوینِ پیکره هایِ زبانی در پژوهش حاضر بر اساس روش هدفمند، در قالب پرسش نامه و مصاحبه و نیز ضبطِ گفتارِ آزاد بوده است. جامعه زبانیِ این پژوهش را 30 گویشورِ ساکنِ گرنچین، شاملِ 10 زن، و 20 مرد، با رده هایِ سنّیِ متفاوتِ 18 تا 80 سال (اکثراً بی سواد) تشکیل می دهند. یافته هایِ این پژوهش نشان می دهد که: گویش بلوچیِ سرحدّیِ گرنچین در نظامِ واجیِ خود 21 همخوان، 6 واکه ساده، و سه واکه مرکّب دارد. هجا در این گویش دارایِ یک عنصرِ هجایی به عنوانِ مرکز هجا است که قبل از آن حدّاکثر 3 همخوان و بعد از آن حدّاکثر 2 همخوان می تواند واقع شود. بعلاوه، بررسیِ پیکره یِ زبانیِ مورد نظر حاکی از آن است که فرآیندهایِ واجی از قبیلِ: همگونی، ناهمگونی، حذف، و غیره در این گویش به کار رفته اند. جایگاهِ تکیه در عناصرِ اسم، صفت، فعل، و مصدر قابلِ پیش بینی است. در ارتباط با الگویِ پایانیِ آهنگ بسته به نوعِ جمله: خبری، پرسشی، و غیره می توان سه نوع آهنگِ پایانی: یکنواخت، افتان، و خیزان را در این گویش مشاهده کرد.

similar resources

بررسی زایشی دستگاه واجی گویش بلوچی سرحدّیِ گرنچین

زبان­ شناسان زایشی واج ­شناسی را بخش مهمی از دستور هر زبان می­دانند. واج­ شناسی زایشی که می­ توان آغاز آن را اثر چامسکی و هله (1968) دانست، در گذر زمان در قالب انگاره ­های نظری خاصی مطرح شده است. پژوهش حاضر، که پژوهشی میدانی است، به بررسی و توصیف فهرست واجی (شامل همخوان­ ها و واکه­ ها) گویش بلوچیِ سرحدّیِ گرنچین در چارچوب نظریة واج­ شناسی زایشی می­ پردازد و هویت واجی هر واج را با استفاده از انگارة...

full text

ساخت هجا در گویش بلوچی سرحدی گرنچین

بررسی ساختِ هجا در مطالعاتِ غیرِخطّیِ واج‌شناختی از اهمیتِ خاصّی برخوردار است. پژوهش حاضر، در قالبِ پژوهشی میدانی، به بررسی ساختِ هجا در گویش بلوچی سرحدّی گرنچین، براساسِ نظریۀ واج‌شناسی همخوان- واکه، به‌عنوان نظریه‌ای پسازایشی، می‌پردازد و شیوۀ واج‌آرایی همخوان‌ها در خوشه‌های دوهمخوانی آغازه و پایانۀ هجا و همچنین تأثیرِ واکۀ هستۀ هجا در انتخابِ همخوان‌های خوشۀ ناهمانندِ پایانه را بررسی می‌کند. داده‌های زبان...

full text

ساخت هجا در گویش بلوچی سرحدی گرنچین

بررسی ساختِ هجا در مطالعاتِ غیرِخطّیِ واج شناختی از اهمیتِ خاصّی برخوردار است. پژوهش حاضر، در قالب پژوهشی میدانی، به بررسی ساختِ هجا در گویش بلوچی سرحدّی گرنچین، براساس نظریۀ واج شناسی همخوان- واکه، به عنوان نظریه ای پسازایشی، می پردازد و شیوۀ واج آرایی همخوان ها در خوشه های دوهمخوانی آغازه و پایانۀ هجا و همچنین تأثیرِ واکۀ هستۀ هجا در انتخاب همخوان های خوشۀ ناهمانند پایانه را بررسی می کند. داده های زبان...

full text

توصیف واژه های مرکب و مرکب-مشتق در گویش بلوچی سرحدی گرنچین

full text

بررسی زایشی دستگاه واجی گویش بلوچی سرحدّیِ گرنچین

زبان­ شناسان زایشی واج ­شناسی را بخش مهمی از دستور هر زبان می­دانند. واج­ شناسی زایشی که می­ توان آغاز آن را اثر چامسکی و هله (1968) دانست، در گذر زمان در قالب انگاره ­های نظری خاصی مطرح شده است. پژوهش حاضر، که پژوهشی میدانی است، به بررسی و توصیف فهرست واجی (شامل همخوان­ ها و واکه­ ها) گویش بلوچیِ سرحدّیِ گرنچین در چارچوب نظریه واج­ شناسی زایشی می­ پردازد و هویت واجی هر واج را با استفاده از انگاره...

full text

ساختار تصریفی فعل در بلوچی سرحدی گرنچین

بلوچی سرحدّی رایج در منطقۀ گرنچین زیر شاخه‌ای از بلوچی غربی (رخشانی) است که عناصر ساختواژی مختلفی در ساختار فعل به کار می‌برد. هدف از پژوهش حاضر ارائۀ توصیفی همزمانی از ساختار تصریفی فعل در قالب صورت‌های خودایستا و ناخودایستا در بلوچی سرحدّی گرنچین است. داده‌های پژوهش از طریق ضبط گفتار آزاد و مصاحبه با 10 گویشور بومی بیسواد با میانگین سنی 50-80 سال گرد‌آوری شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد در...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023